Kunstenfestival Watou 2016

“Geef mij maar de symbiose tussen kunst en activisme. Wij geven stof tot nadenken, aanleiding tot bewustwording. Wij tonen een weg, openen mogelijkheden, geven kansen tot verandering.” Benjamin Verdonck

We zullen mededogend zijn of niet zijn

Deze zomer vindt de zesendertigste editie van het Kunstenfestival plaats. Watou is een kunstdorpje in West-Vlaanderen aan de Franse grens. Het festival werd door de West-Vlaamse dichter Gwij Mandelinck en zijn vrouw Agnes Hondekyn in 1991 opgericht. Toen heette het festival nog ‘Poëziezomer Watou’. Regelmatig deden ze beroep op Jan Hoet als curator. Hij bracht dan werken uit het Smak met zich mee. Sinds 2009 is Jan Moeyaert intendant.

Helaas drijven er wolken boven het festival – en heel de culturele sector. Er wordt immers duchtig in allerhande subsidies gesnoeid. Organisator vzw Kunst deelt in de klappen en verloor haar subsidie van de Vlaamse regering. Daarom zou het kunnen dat de zesendertigste editie ook de laatste keer is… Hopelijk duikt er volgend jaar toch nog een groep enthousiastelingen op die voor een doorstart wil zorgen.

In Watou gaan poëzie en beeldende kunst traditiegetrouw hand in hand. Dit jaar is het thema mededogen of beter gezegd de kracht van mededogen. Curator Jan Moeyaert houdt een vurig pleidooi voor meer mededogen en schrijft: “Zonder mededogen verliezen we onze menselijkheid. We zullen mededogend zijn of niet zijn.“ Hij citeert naast dichters als Benjamin Verdock en Arthur Rimbaud onder meer primatoloog Frans de Waal, fotograaf en ecologist Yann Arthus-Bertrand en Albert Einstein. Maar ik moet bekennen dat ik het vaak moeilijk had om het thema in de getoonde werken te herkennen.

Het festival speelt zich af op een tiental locaties op en rond het centrale Marktplein van het dorp. Zo bezoek je de kerk, het gemeentehuis, een hoeve, een graanschuur, het parochiehuisje, een klooster en de kelder van een brouwerij. Het hele parcours meet ongeveer tweeëneenhalve kilometer. Het kostte me een hele namiddag om alles te zien. Behalve de kunstwerken zijn er lezingen, workshops en performances. Die heb ik dit jaar overgeslagen. Dan volstaat een enkele namiddag natuurlijk niet meer. Wie niet alles op een dag gezien krijgt, kan later terugkomen en mag met hetzelfde ticket de locaties binnen, die hij nog niet bezocht heeft.

Patti Smith opgenomen in de eregalerij

Elk jaar staat er één kunstenaar in de kijker. Vorig jaar was dat de Canadese dichter, zanger Leonard Cohen. Ditmaal ging de eer naar zijn collega Patti Smith. De Amerikaanse singer-songwriter werd dit jaar zeventig. Enkele van haar gedichten en liedjesteksten hangen in oorspronkelijke versie en vertaalde versie (door Katelijne De Vuyst) naast elkaar. Je krijgt in Watou enkele van haar optredens te zien en te beluisteren.

Mocht je met Nederlands-onkundige bezoekers op stap zijn, weet dan dat de meeste teksten enkel in het Nederlands zijn. Slechts een enkel werd vertaald. Dit jaar kom je enkele beroemde, beruchte, figuren tegen, die ik niet onmiddellijk op een kunstenfestival verwacht: Jozef Stalin, Benito Mussolini en Adolf Hitler, drie dictators die in hun jeugdjaren dichtten. Het Georgisch, Italiaans en Duits is vertaald. Uit de tekst van Hitler spreekt mededogen, mededogen voor onze moeders. En even verder staat een jongeman in sjofele kleren te schuilen: de twintigjarige Adolf Hitler op dool in Wenen. Het is een beeld van de Nederlander Roy Villevoye.

Fantastische beelden

Het kunstenfestival van Watou is natuurlijk alles behalve een genretentoonstelling. Toch vindt de bezoeker tussen alle werken wel enkele “fantastische beelden”. Ter illustratie heb ik dan ook die beelden geselecteerd en aangevuld met een subjectieve keuze van werken die mij aanspraken, intrigeerden of op een of andere manier speciaal opvielen.

KUNSTENFESTIVAL WATOU
2 juli – 4 september 2016
Meerdere locaties op wandelafstand in het centrum van Watou

Meer info:
www.kunstenfestivalwatou.be

Frank Beckers